Tag: Pompeje jeszcze w pełni nie odkryte

Pompeje jeszcze w pełni nie odkryte

Ruiny Pompejów, zniszczone przez erupcję Wezuwiusza w 79 roku n.e., są jednym z najlepiej zachowanych przykładów starożytnego miasta rzymskiego i znajdują się na liście UNESCO. Można tu zobaczyć m.in. domy, teatry, termy i wiele innych budowli w doskonałym stanie. Zwiedzanie Pompejów to podróż w czasie, odkrywająca życie sprzed dwóch tysięcy lat. Na zwiedzanie warto przeznaczyć co najmniej 4-5 godzin, aby zobaczyć najważniejsze miejsca, takie jak amfiteatr, Lupanar, Forum, Dom Fauna i tajemniczą Villa dei Misteri. To miejsce jest pełne historii, które fascynuje i edukuje.

Pompeje, odkopywane od połowy XVIII wieku, co roku udostępniają nowe obszary. To, co widzimy dziś, jeszcze rok temu było niedostępne, a nowe odkrycia wciąż czekają na otwarcie. Do tej pory odkryto około 70% miasta, więc każda wizyta różni się od poprzednich lat, przynosząc nowe wrażenia i odkrycia.

Niektóre wystawy, domy, obszary są dostępne tylko czasowo, w określone dni lub godziny. Może się zatem zdarzyć, że wybrana przez Was atrakcja, danego dnia nie będzie dostępna dla zwiedzających. Kiedy ja zwiedzałam Pompeje, kilka miejsc było czasowo zamkniętych. Mam więc kilka zdjęć zrobionych zza krat lub przez szklane drzwi.

Na oficjalnej stronie Pompejów można sprawdzić jakie są godziny otwarcia poszczególnych atrakcji. Harmonogram jest ważny od początku kwietnia do końca października i można go sprawdzić pod adresem pompeiisites.org/en/houses.

Przed wizytą w Pompejach

Przed wizytą, warto obejrzeć plan miasta i zaznaczyć sobie, na których atrakcjach Wam najbardziej zależy. Trudno zejść całość przy jednej wizycie. Teren do przejścia jest wręcz ogromny. W środku lata będą Wam towarzyszyć nie tylko tłumy turystów i kolejki do każdej z atrakcji, ale również okropny upał. Starożytne Pompeje to odkryty teren, na którym trudno ukryć się przed słońcem. Łatwo się tu pogubić, stracić orientację, gdzie byliśmy, skąd idziemy, dokąd zmierzamy. Konkretny plan na zwiedzanie pomoże Wam usystematyzować kolejność odwiedzanych kwartałów i poszczególnych atrakcji. Z planem również niczego nie pominiecie.

Pompeje to niezwykła atrakcja, jedyna taka na świecie. Nie spieszcie się, zaplanujcie odpowiednią ilość czasu na zwiedzanie, a na pewno nie będzie to czas stracony!

Historyczne Pompeje, jak wyglądało dawniej miasto

Starożytne Pompeje były tętniącym życiem miastem. Zlokalizowane było na stokach wzniesienia utworzonego przez prehistoryczną lawę, wznoszącego się 40 metrów nad poziomem morza, nad rzeką Sarnus. Miasto zostało starannie rozplanowane wokół Trójkątnego Forum, z regularną siatką ulic, które dzieliły Pompeje na dziewięć sfer o różnych funkcjach. Ulice były wyposażone w system kanalizacyjny, a akwedukty dostarczały wodę do fontann, term i domów bogatszych mieszkańców.

Przy głównych ulicach mieściły się zajazdy, gospody oraz sklepy i warsztaty. Domy mieszkalne były pięknie urządzone, często z atriami i perystylami (wewnętrzny dziedziniec lub ogród z kolumnami). W centrum miasta znajdowały się ważne budynki publiczne, takie jak teatr, forum z bazyliką, kurią i świątyniami, trzy palestry, termy oraz amfiteatr z koszarami gladiatorów. W pobliżu bram wjazdowych rozlokowano hotele i stajnie dla zwierząt jucznych.

Z czasem Pompeje rosły i ewoluowały, budowano większe rezydencje poprzez łączenie starszych domów oraz dodawanie pięter. Pomimo przekształceń, miasto zachowało swój urok i wyjątkowy charakter. Spacerując po jego ulicach, można było poczuć atmosferę starożytności i podziwiać architekturę, która przetrwała wieki.

Polski akcent w Pompejach: rzeźby Igora Mitoraja

Spacerując po Pompejach, można zauważyć niezwykłe rzeźby, które wyróżniają się na tle starożytnych ruin. Te współczesne dzieła sztuki to prace Igora Mitoraja, polsko-francuskiego rzeźbiarza, który zasłynął z monumentalnych rzeźb inspirowanych klasyczną sztuką grecką i rzymską. Wystawa rzeźb Mitoraja rozpoczęła się w 2016 roku, dwa lata po śmierci artysty i miała na celu połączenie współczesnej sztuki z antycznym dziedzictwem Pompejów.

Wybór Mitoraja nie był przypadkowy. Jego prace charakteryzują się fragmentarycznymi formami ludzkiego ciała, co doskonale wpisuje się w kontekst starożytnych ruin. Artysta w swoich dziełach nawiązywał do klasycznych wzorców i motywów, tworząc rzeźby, które wydają się być częścią antycznego świata, a jednocześnie niosą ze sobą współczesne przesłanie.

Pomysł na wystawę zrodził się z chęci stworzenia dialogu między przeszłością a teraźniejszością. Rzeźby Mitoraja, umieszczone w strategicznych miejscach archeologicznego parku, wzbogacają wizualnie przestrzeń i zachęcają zwiedzających do refleksji nad kruchością ludzkiego życia oraz trwałością sztuki. Dzięki temu, spacerując po Pompejach, można podziwiać nie tylko historyczne ruiny, ale także współczesne dzieła sztuki, które harmonijnie współistnieją z antycznym otoczeniem.

Wystawa rzeźb Igora Mitoraja w Pompejach jest hołdem dla artysty, którego twórczość idealnie łączy się z duchem starożytnego miasta, tworząc wyjątkową i inspirującą przestrzeń do zwiedzania.

Czasowa wystawa zawierająca niemal 30 prac artysty była otwarta do końca maja 2017 roku. Po tym czasie, większość eksponatów zmieniła miejsce i ruszyła dalej w świat. Kilka prac jednak pozostało w Pompejach na zawsze.

Pompeje – najważniejsze atrakcje

Co warto zobaczyć w Pompejach? Poniżej moja osobista lista, wybierz z tego co do Ciebie najbardziej przemawia.

Forum

Forum w Pompejach to serce starożytnego miasta i jedno z najbardziej fascynujących miejsc, które warto odwiedzić. Słynące z imponującej architektury i historycznego znaczenia, Forum było centralnym punktem życia społecznego, politycznego i handlowego Pompejów. Znajduje się w centrum miasta i pełniło rolę głównego placu publicznego, gdzie mieszkańcy spotykali się, handlowali i uczestniczyli w wydarzeniach publicznych. Na terenie forum nie mogły przebywać zwierzęta juczne.

Forum otoczone jest licznymi budynkami o różnym przeznaczeniu, w tym świątyniami, bazyliką, halami targowymi i administracyjnymi. Wśród najważniejszych budowli warto wymienić świątynię Jowisza, bazylikę oraz Eumachia – budynek ufundowany przez kapłankę Eumachię, będący przykładem architektury handlowej.

Odwiedzając Forum, można poczuć atmosferę starożytnego miasta i wyobrazić sobie codzienne życie jego mieszkańców.

Spacerując po placu, warto zwrócić uwagę na triumfalne łuki, kolumnady i brukowane ulice, które mimo upływu wieków zachowały się w dobrym stanie. Forum w Pompejach to także miejsce, gdzie odbywały się ważne wydarzenia publiczne, procesje religijne i zgromadzenia polityczne, co czyni je kluczowym elementem w odkrywaniu historii miasta.

⇒ Pozycja na mapie: VII.8 Pompeii. Forum South Side

Bazylika

Bazylika w Pompejach to jedno z najważniejszych i najbardziej imponujących miejsc w starożytnym mieście. Słynąca z pięknej architektury i znaczenia historycznego, była centralnym punktem życia społecznego, politycznego i prawnego Pompejów. Znajduje się w zachodniej części Forum i pochodzi z II wieku p.n.e., co czyni ją jednym z najstarszych budynków w mieście.

Bazylika była używana jako miejsce zebrań, a także jako sąd, gdzie rozpatrywano sprawy sądowe i handlowe. Jej monumentalna struktura, z wysokimi kolumnami i przestronną nawą, świadczy o zaawansowanej technologii budowlanej i bogactwie ówczesnych mieszkańców Pompejów.

Odwiedzając Bazylikę, można podziwiać jej architektoniczne detale, które mimo upływu wieków zachowały się w dobrym stanie. To tutaj można poczuć ducha starożytności i wyobrazić sobie codzienne życie mieszkańców Pompejów przed katastrofalną erupcją Wezuwiusza.

⇒ Pozycja na mapie: VIII.1.1 Pompeii. Basilica

Duży Teatr i Odeon

W Pompejach znajdują się dwa teatry w tej samej części starożytnego miasta. Teatro Grande (Duży Teatr) to otwarty amfiteatr, gdzie wystawiano grecko-rzymskie sztuki teatralne. Zbudowany w stylu grecko-rzymskim, mógł pomieścić do 5 tysięcy widzów na półkolistej widowni, co zapewniało doskonałą widoczność podczas przedstawień pod gołym niebem.

Odeon, mniejszy z dwóch teatrów, służył do poezji i występów muzycznych, oferując zadaszoną przestrzeń dla około 1,5 tysiąca widzów. Dzięki zadaszeniu Odeon zapewniał doskonałą akustykę, umożliwiając występy nawet w niekorzystnych warunkach pogodowych. To intymne miejsce było wykorzystywane do recytacji poezji oraz koncertów muzycznych, stanowiąc ważny element kulturalnego życia Pompejów.

⇒ Pozycja na mapie: VIII.7.20 Pompeii. Teatro Grande / Large Theatre

Amfiteatr

Amfiteatr w Pompejach jest jednym z najstarszych i najlepiej zachowanych na świecie. Wykorzystywany do wydarzeń sportowych i walk gladiatorów, mógł pomieścić 20 tysięcy widzów w trzech sekcjach: pierwsze rzędy dla prominentnych obywateli, środkowe dla klasy średniej, a najwyższe (zwane summa) dla reszty populacji.

To imponujące miejsce świadczy o zaawansowanej inżynierii i społecznym zróżnicowaniu starożytnego miasta. Amfiteatr w Pompejach oferuje wyjątkowy wgląd w życie codzienne i rozrywki Rzymian, będąc fascynującym punktem na mapie archeologicznej.

⇒ Pozycja na mapie: II.6 Pompeii. Anfiteatro or Amphitheatre

Posiadłość (Praedia) Julii Felix

Praedia of Julia Felix to duży kompleks z I wieku p.n.e., jeden z pierwszych domów odkrytych w Pompejach.

Ta patrycjuszowska willa otoczona jest rozległymi ogrodami, z budynkami mieszkalnymi i termami. Nazwa pochodzi od napisu na fasadzie po trzęsieniu ziemi w 62 roku n.e., teraz eksponowanego w Narodowym Muzeum Archeologicznym w Neapolu, gdzie właścicielka reklamowała część nieruchomości na wynajem. Willa zachwyca bogatymi dekoracjami w częściach mieszkalnych i termalnych.

⇒ Pozycja na mapie: II.4.3 Pompeii. House of Julia Felix / Complesso di Giulia Felice  / Praedia di Giulia Felice.

Dom Fauna

Dom Fauna (Casa del Fauno) to jedna z największych i najbardziej spektakularnych rezydencji w Pompejach, zajmująca około 3000 metrów kwadratowych. Nazwa pochodzi od brązowej statuetki satyra umieszczonej w impluvium. Willa obejmuje strefy dla właścicieli oraz osobne obszary dla służby. Znajdują się tu liczne rzeźby, freski i mozaiki, z których najbardziej znana to mozaika przedstawiająca bitwę Aleksandra Wielkiego z Dariuszem pod Issos, obecnie eksponowana w Narodowym Muzeum Archeologicznym w Neapolu.

⇒ Pozycja na mapie: VI.12.2 Pompeii. Casa del Fauno / House of the Faun

Lupanar

Lupanar to jedno z najbardziej pamiętnych miejsc w ruinach Pompejów. Mieścił się tu miejski burdel (dom publiczny) z dwoma poziomami: pięć małych cel na parterze oraz pięć na piętrze. Każda cela wyposażona była w kamienne łóżko z matą lub poduszką, a nad drzwiami umieszczono erotyczne freski, prawdopodobnie przedstawiające specjalizację prostytutek. Dom publiczny położony jest między dwiema bocznymi uliczkami, łatwo rozpoznawalny dzięki fallicznym symbolom umieszczonym na bruku i na fasadach pobliskich budynków.

⇒ Pozycja na mapie: VII.12.18 Pompeii. The Brothel / Lupanare. Entrance on Vicolo del Lupanare.

Willa Misteriów

Willa Misteriów, odkryta w latach 1909-1910, jest jedną z najbardziej fascynujących willi w Pompejach. Prawdopodobnie należała do rodziny Istacidii, potężnych za czasów Augusta. Zbudowana w I wieku p.n.e., znajdowała się poza murami miasta, z widokiem na morze. Centralną atrakcją jest Sala Misteriów, triclinium ozdobione tajemniczym cyklem malowideł przedstawiających rytuał dionizyjski i inicjację do kultu, z Dionizosem i Afrodytą lub Ariadną w centrum.

⇒ Pozycja na mapie: VI.19 Pompeii. Villa dei Misteri / Villa of Mysterie

Świątynia Wenus

Świątynia Wenus, poświęcona bogini Wenus, opiekunce miasta i żeglarzy, powstała w drugiej połowie II wieku p.n.e. na równinie Pompejów, wychodzącej na Dolinę Sarno i morze. W pierwszej połowie I wieku n.e. doznała rozkwitu dzięki rozbudowom, renowacjom i dekoracjom marmurowym. W świątyni znajdowała się duża złota lampa, prawdopodobnie ofiarowana przez Nerona i jego żonę Poppeę, obecnie eksponowana w Narodowym Muzeum Archeologicznym w Neapolu.

⇒ Pozycja na mapie: VIII.1.3 Pompeii. Temple of Venus. Entrance on Via Marina.

Świątynia Appolina

Świątynia Appolina w Pompejach to jedno z najstarszych miejsc kultu, położone strategicznie przy drodze do Bramy Marina. Budowla, datowana od VI wieku p.n.e., została całkowicie zrekonstruowana między III a II wiekiem p.n.e. Przed erupcją wulkanu była to monumentalna budowla z ołtarzem w centralnym dziedzińcu, często używana do gier gladiatorów i teatralnych ludi Apollinares, ku czci boga Apolla. Rzeźby brązowe z czasów hellenistycznych, przedstawiające Apolla i jego siostrę Dianę, znajdują się obecnie w Narodowym Muzeum Archeologicznym w Neapolu, a ich kopie można zobaczyć na miejscu.

⇒ Pozycja na mapie: VII.7.32 Pompeii. Tempio di Apollo / Temple of Apollo.

Dom Cejuszy

Surowa fasada domu z białym stiukiem i kapitelami kubicznymi nad ościeżami drzwi pozwala docenić rzadki przykład domostwa z okresu II wieku p.n.e. Wnętrze zdobi impluwium z kąpieli, wykonane z fragmentów amfor ustawionych na krawędzi, stosowanej także w Grecji i obecnej w Pompejach, m.in. w Domu Starożytnej Polowy.

Ściana tylnej części ogrodu ozdobiona jest motywem dzikich zwierząt, popularnym w dekoracji otwartych przestrzeni. Boczne ściany przedstawiają krajobrazy egipskie z zwierzętami delty Nilu, co sugeruje powiązania właściciela z kultem Izis, popularnym w ostatnich latach istnienia Pompejów. Z inskrypcji wyborczej na fasadzie można wnioskować, że dom prawdopodobnie należał do magistrata Lucjusza Cejusza Sekunda.

⇒ Pozycja na mapie: I.6.15 Pompeii. Casa dei Ceii or Casa della Caccia / House of L. Ceius Secundus and Fabia Prima / The House of Fabia and Tyrannus

Dom Dioskurów

Dom Dioskurów, jeden z najokazalszych w późnym okresie Pompejów, wyróżnia się złożoną architekturą i bogatą dekoracją. Posiada dwie sale połączone perystylem, głęboki basen na wodne gry oraz elegancki salon z kolumnami i marmurowymi ścianami. Malowidła, tworzone przez ten sam warsztat co w Casa dei Vettii, w tym kwadraty z Dioskurami, są eksponowane w Narodowym Muzeum Archeologicznym w Neapolu, a ich kopie niedawno wróciły na miejsce.

⇒ Pozycja na mapie: VI.9.6 Pompeii. Casa dei Dioscuri / House of Castor & Pollux

Świątynia Vespasiana

Świątynia Geniusza Augusta (Vespasiana) została zbudowana na prośbę Mami, wymienionej w inskrypcji jako kapłanka Cerery i Geniusza Augusta. Budowla powstała w okresie augustowskim (pierwsza dekada I wieku n.e.) i miała identyczny projekt architektoniczny jak przylegający Portyk Zgody Augusta, co potwierdzają marmurowe dekoracje fasady oraz odbudowany po trzęsieniu ziemi w 62 roku n.e. ołtarz i częściowo ukończony. Świątynia obejmowała mały dziedziniec, ołtarz oraz mały świątynię z czterema kolumnami na wysokiej podstawie, dostępną z obu stron.

Piękna marmurowa dekoracja z motywami roślinnymi wypełnionymi bogatą fauną, obecnie widoczna przy wejściu do Portyku Zgody Eumachii, prawdopodobnie należała do wejścia do świątyni. Fryz został wykonany na podstawie wzoru z Ara Pacis w Rzymie.

⇒ Pozycja na mapie: VII.9.2 Pompeii. Temple of Vespasian / Temple of the Genius of Augustus /Temple of Mercury.

Dom Menandra

Dom Menandra w Pompejach jest jednym z najbardziej znanych i bogato zdobionych domów z okresu rzymskiego. Nazwa pochodzi od fresków przedstawiających sceny z życia i dzieł greckiego komediopisarza Menandra. Dom składa się z licznych pomieszczeń urządzonych w różnych stylach, od luksusowych salonów po prywatne apartamenty. Malowidła ścienne dekorujące wnętrza odzwierciedlają wysoki poziom rzemieślniczy i artystyczny epoki, co czyni Dom Menandra wyjątkowym miejscem na mapie archeologicznej Pompejów.

⇒ Pozycja na mapie: I.10.4 Pompeii. Casa del Menandro /House of Menander / House of the Silver Treasure

Wieża XI (Torre di Mercurio)

Wieża XI, znana jako Torre di Mercurio, znajduje się w północnej części Pompejów i była częścią murów obronnych miasta. Pełniła funkcje strażnicze i obronne. Nazwa pochodzi od pobliskiej kapliczki Merkurego. Wieża została dobrze zachowana, ukazując rzymskie techniki obronne.

Warto odwiedzić to miejsce, bo z tarasu wieży rozpościera się najładniejszy widok na Pompeje.

⇒ Pozycja na mapie: T11 Pompeii. Tower XI. Torre di Mercurio

Garbarnia i mozaika „Memento Mori”

Garbarnię w Pompejach można znaleźć w północno-zachodniej części miasta, w Regio I, Insula 5. Była to ważna część miejskiej gospodarki, gdzie przetwarzano skóry na różne wyroby, takie jak odzież i obuwie. Zakład obejmował zbiorniki na wodę, kadzie do garbowania i miejsca do suszenia.

W garbarni odkryto również mozaikę „Memento Mori”. Mozaika przedstawia czaszkę z uszami, opartą na skrzydłach motyla (dusza) i na kole (Fortuna), co symbolizuje przemijanie życia i śmierci, które zrównują różnice społeczne. Poziomica z pionem nad czaszką oznacza równowagę między ubóstwem (kij, płaszcz) a bogactwem (berło, purpura). Kompozycja podkreśla, że bez względu na status, śmierć jest nieuchronna.

Uważa się, że fraza „Memento mori” pochodzi ze starożytnego Rzymu, w którym stoicy, m.in. Marek Aureliusz, często używali tej koncepcji jako narzędzia do skupienia się na teraźniejszości i wewnętrznej cnocie.

Dzięki temu dziełu sztuki możemy lepiej zrozumieć rzymską filozofię życia i śmierci oraz ich podejście do przemijania, które było nieodłącznym elementem ich kultury i codzienności.

Oryginał mozaiki znajduje się w Narodowym Muzeum Archeologicznym w Neapolu.

Współcześnie, wzór z mozaiki Memento Mori pojawił się na okładce albumu Pink Floyd „Live at Pompeii” z 1971 roku, nagranego w Amfiteatrze Pompejów.

⇒ Pozycja na mapie: w Pompejach: I.5.2 Pompeii. Officina coriariorum of M. Vesonius Primus. Tannery.

Pompeje – na czym się skupić podczas zwiedzania?

Freski i mozaiki

Wiele domów i willi w Pompejach jest zdobionych pięknymi freskami i mozaikami, które przetrwały do dzisiejszych czasów. Poza moją ulubioną mozaiką „Memento Mori”, o której pisałam wcześniej, w Pompejach znalazłam jeszcze kilka innych miejsc z niesamowitymi mozaikami.

Dom Poety (House of Tragic Poet)

Zachował tradycyjny kształt atrium, słynie z mozaiki z napisem CAVE CANEM („Uważaj na psa”), znajdującej się przy głównym wejściu, i obecnie chronionej szkłem. Dostęp do niego zapewnia boczne wejście.  Dom Poety można znaleźć na mapie Pompejów wg poniższego adresu:

⇒ Pozycja na mapie: VI.8.5 Pompeii. Casa del Poeta Tragico / House of the Tragic Poet

Gimnazjum Dla Młodzieży (Gymnasium of the Iuvenes)

Dawne gimnazjum dla młodzieży, ma wspaniałą mozaiką podłogową, która przedstawia scenę walki dwóch sportowców z gołymi rękami (zapaśników). Na ścianach są wspaniałe freski, które przedstawiają sportowców, zapaśników, skoczka z hantlami oraz sędziego zawodów – Ludi Magister, niosącego szarfę dla zwycięzcy. Ta ogromna przestrzeń była częścią łaźni termalnej dla mężczyzn, której początki sięgają I wieku naszej ery.

⇒ Pozycja na mapie: VIII.6 Pompeii. Gymnasium of the Iuvenes

Dom Dzika I oraz Dom Dzika II

Spacerując po Pompejach, warto zwrócić uwagę na domy, których wejścia zdobią unikalne mozaiki przedstawiające dzika atakowanego przez psy. Ten popularny w Pompejach motyw miał za zadanie odpędzić od domu złe duchy. Oba domy można znaleźć w kwartale VIII.

Oba miejsca można znaleźć na mapie wg poniższych adresów:

⇒ VIII.3.8 Pompeii. House of the Wild Boar / Casa del Cinghiale I.

⇒ VIII.2.26 Pompeii. Casa del Cinghiale II / House of Vesbinus.

Dom Mozaiki Geometrycznej (House of the Geometric Mosaics)

To jeden z największych domów w mieście, zajmujący ponad 3000 metrów kwadratowych i posiadający ponad 60 pokoi. Rozciąga się na dwóch poziomach z tarasami, które wykorzystują naturalne nachylenie terenu, oferując panoramiczne widoki na dolinę Sarno. Wnętrza są bogato zdobione czarno-białymi mozaikami podłogowymi we wzory labiryntów i szachownicy, co nadaje miejscu unikalny charakter.

⇒ Pozycja na mapie: VIII.2.16 Pompeii. Casa dei Mosaici Geometrici /House of the Geometric Mosaics

Pompeje – okno do przeszłości

Pompeje oferują unikalny wgląd w codzienne życie starożytnych Rzymian, zachwycając zwiedzających swoim zaskakująco nowoczesnym układem urbanistycznym i zaawansowaną infrastrukturą.

Ciekawy układ ulic

Miasto było rozplanowane wokół regularnej siatki ulic, co świadczy o przemyślanej urbanistyce. Główne arterie komunikacyjne przecinały się pod kątem prostym, tworząc prostokątne bloki zabudowy. Ulice były wybrukowane i posiadały wysokie krawężniki, które chroniły pieszych przed brudem i wodą deszczową. Co ciekawe, na ulicach znajdowały się również kamienie przejściowe, umożliwiające suchą przeprawę w czasie deszczu.

Akwedukty i system kanalizacyjny

Pompeje mogły się poszczycić zaawansowanym systemem wodociągów i kanalizacji. Akwedukty dostarczały wodę do publicznych fontann, term oraz bogatszych domów. Woda była również wykorzystywana w prywatnych domach, które posiadały zbiorniki zwane impluvium, gromadzące deszczówkę. Kanalizacja, poprowadzona wzdłuż ulic, skutecznie odprowadzała nieczystości z miasta, co przyczyniało się do stosunkowo wysokiego standardu higieny.

Organizacja życia codziennego

Pompeje były dobrze zorganizowanym miastem, oferującym mieszkańcom wszelkie wygody. Przy głównych ulicach znajdowały się liczne sklepy, warsztaty rzemieślnicze, piekarnie, tawerny oraz zajazdy. Piekarnie dostarczały świeże pieczywo, a tawerny oferowały miejsca spotkań, gdzie można było zjeść posiłek i wypić wino. Mieszkańcy mogli także korzystać z publicznych łaźni, które były nie tylko miejscem higieny, ale również spotkań towarzyskich i relaksu.

Miejsca publiczne

W Pompejach znajdowały się również liczne budynki publiczne, takie jak teatr, amfiteatr, fora i świątynie. Forum, będące sercem życia społecznego i politycznego, było otoczone bazyliką, kurią i świątyniami. Amfiteatr, z koszarami gladiatorów, przyciągał widzów na widowiskowe walki, a teatry oferowały przedstawienia dramatyczne i muzyczne.

Odlewy ciał mieszkańców

Jednym z najbardziej poruszających aspektów Pompejów są odlewy ciał mieszkańców, którzy zginęli podczas erupcji. Archeolodzy, używając specjalnej techniki gipsowej, stworzyli odlewy ciał, zachowując dramatyczne pozycje ludzi w ich ostatnich chwilach życia. Te odlewy można dziś zobaczyć w różnych częściach miasta, co dodaje jeszcze większej głębi do wizyty i pozwala na lepsze zrozumienie skali tragedii, która dotknęła Pompeje.

Pompeje – najważniejsze atrakcje film

Zapraszam Cię również do obejrzenia mojego filmu z wizyty w Pompejach

Pompeje – mapa i aplikacja

Aby lepiej zrozumieć historię i znaczenie poszczególnych miejsc, warto skorzystać z usług przewodnika lub wypożyczyć audio przewodnik. Można również zwiedzać Pompeje z aplikacją lub mapą, którą dostaje się w momencie zakupu biletów wstępu.

• Mapę miasta można ściągnąć w postaci pdf ze strony pompeiisites.org_A Guide to the Pompeii Excavations
• Aplikacja do zwiedzania Pompejów nazywa się MyPompeiiApp, a więcej na jej temat można znaleźć na stronie pompeiisites.org_myPompeii the application.

Informacje praktyczne

• Pompeje na liście Światowego Dziedzictwa UNESCO

Bilety wstępu

• Bilety wstępu do Pompejów zaczynają się od 18 euro (cena z 2024)
• Aplikacja do zwiedzania Pompejów jest dostępna do pobrania tutaj MyPompeii
• Więcej informacji o Pompejach można znaleźć na oficjalnej stronie pompeiisites.org
• Bilety wstępu można również kupić online na stronie visitpompeiivesuvius.co

Jak dojechać do Pompejów

• Podróż pociągiem z Neapolu można zacząć na stacji Napoli Porta Nolana lub Napoli Garibaldi liniami Circumvesuviana. W sezonie wiosenno-letnim oraz letnim, zalecam zaczynać podróż od stacji początkowej (Porta Nolana), bo dalej na trasie może być problem z wolnymi miejscami w pociągu.

• Pociąg jedzie ok 30 minut. Na trasie jest ok. 20 przystanków, ale nie każdy pociąg zatrzymuje się na każdej stacji. Należy wysiąść na stacji Pompei Scavi (Villa Misteri). Po wyjściu z dworca należy skręcić w prawo. Są tam kasy biletowe (na 1-szym piętrze) oraz Brama Porta Marina, która jest wejściem do Pompejów od tej strony miasta.

• Więcej informacji o rozkładzie jazdy pociągów można znaleźć na stronie  visitpompeiivesuvius.com_ train-schedule.
• Bilety kupuje się w kasach każdej ze stacji (Porta Nolana lub Napoli Garibaldi). Cena biletu w jedną stronę wynosi 2,6 Euro (cena z roku 2024)
• Zatłoczony pociąg w sezonie można zastąpić autobusem turystycznym – Round-Trip Shuttle Bus to Pompeii*

Zwiedzanie Pompejów z przewodnikiem

Jeśli wolisz zwiedzić Pompeje w zorganizowanej grupie, poniżej znajdziesz kilka propozycji:

• Wiele opcji biletów i wycieczek do Pompejów – Pompeii Ticket and Tour options*
• 1-dniowa wycieczka do Pompejów i na wulkan Wezuwiusz Pompeii and Mount Vesuvius One-Day Tour from Naples or Sorrento*
• Zwiedzanie Pompejów z przewodnikiem w zorganizowanej grupie, odbiór spod hotelu w Neapolu – Pompeii Tour from Naples*

WŁOCHY – Moje pozostałe wpisy

Zachęcam również do przeczytania pozostałych moich wpisów o Włoszech

• Cytrynowe Sorrento
• Neapol i Pompeje – autorski plan podróży
• Sorrento i Wybrzeże Amalfi – autorski plan podróży
• Werona – śladami Romea i Julii
• Włochy w obiektywie
• Wyspa Ischia – 1 dzień poza Neapolem

*linki do oferty z firmy Klook są partnerskie