To urocze średniowieczne miasto położone jest nad Zatoką Kotorską, na wybrzeżu Adriatyku. Od strony lądu, miasto otulone jest skalistymi wzgórzami sięgającymi powyżej 1000 m n.p.m. Mimo upływu lat oraz kilku poważnych w skutkach trzęsień ziemi, Kotor niewiele zmienił się od czasów swojej największej świetności. Jego sercem jest starówka oraz mury obronne i cytadela. W obrębie starego miasta zachwycają szerokie place, wąskie brukowane uliczki, zabytkowe kościoły oraz kamienice przykryte czerwoną dachówką. Zwiedzając starówkę, można odnieść wrażenie, że spaceruje się po włoskim miasteczku, gdyż Wenecjanie odcisnęli na tutejszej architekturze silne piętno.
Kotor – perła średniowiecza
Już w okresie starożytnym, Kotor był obiektem marzeń wielu władców. Wówczas, atutem miasta nie tylko były jego walory przyrodnicze czy malownicze widoki, ale strategiczne położenie oraz łagodny klimat. Z jednej strony miasto było zasłonięte przez wysokie góry, z drugiej strony miało port i dogodny dostęp do morza. Jeszcze w połowie XIX wieku, jedyna droga lądowa wiodła do miasta tylko przez kręte ścieżki wytyczone wysoko w górach. Mimo to, Kotor często przechodził z rąk do rąk i zmieniał właściciela łącznie 14 razy. Władali nim m.in. Rzymianie, Serbowie, Wenecjanie, Austriacy, Rosjanie, Brytyjczycy oraz Czarnogórcy.
W roku 1979 Kotor został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Na stronie UNESCO.pl możemy przeczytać następujący opis: „Kotor – region przyrodniczy i kulturowo-historyczny. Port naturalny Czarnogóry, na wybrzeżu adriatyckim, stanowił w średniowieczu istotny ośrodek handlowy i artystyczny, słynący ze szkoły budowlanej oraz malarstwa ikonowego. Niektóre zabytki, m. in. cztery romańskie kościoły oraz mury obronne, zostały poważnie uszkodzone w wyniku trzęsienia ziemi w 1979 r., ale miasto zostało odrestaurowane, głównie dzięki pomocy UNESCO”.
Region Kotoru jest wyjątkowym świadectwem niezwykle ważnej roli, jaką przez wieki odgrywał w rozprzestrzenianiu się kultur śródziemnomorskich na Bałkanach.
Informacje praktyczne – czyli co warto wiedzieć przed wyjazdem
Kiedy przyjechać?
Kotor leży w klimatycznej strefie podzwrotnikowej, śródziemnomorskiej. Charakteryzuje go gorące lato oraz łagodne zimy. To sprawia, że Kotor chętnie jest odwiedzany przez turystów przez cały rok. W miesiącach letnich dobra pogoda jest zawsze, a opady deszczu praktycznie tu nie występują. Latem średnia temperatura wynosi 30 stopni C. W zimie nie pada śnieg, a temperatura nie spada poniżej 0 stopni C. Za to w miesiącach październik – kwiecień, często pada deszcz.
Jak dostać się do miasta?
Samolot
Wprawdzie w Czarnogórze są dwa międzynarodowe lotniska, ale wiele osób łączy pobyt w Chorwacji z wizytą w Czarnogórze. Lotnisko w Dubrovniku (Chorwacja) z Kotorem dzieli jedynie 70 km. Jedynym minusem tego rozwiązania jest przejazd przez przejście graniczne Chorwacja – Czarnogóra, które podlega wszelkim kontrolom jakie wymagane są na granicy Unii Europejskiej. Może więc to zając dużo czasu.
Lotnisko w Podgoricy oddalone jest od Kotoru o 87 km, a podróż samochodem zajmuje ok. 1,5 godziny. Istotnie, najwygodniej jest wynająć samochód na lotniku lub wziąć taxi, gdyż nie ma bezpośredniego połącznia lotnika z Kotorem. Żeby móc skorzystać z autobusu w Podgoricy, z lotniska trzeba wziąć taxi (ok. 12 km) do centrum miasta, gdzie znajduje się dworzec autobusowy. Niestety, nie jest to jednak połączenie szybkie ani ekonomicznie atrakcyjne, w porównaniu z kosztami wynajęcia samochodu lub taxi.
Z lotniska Tivat do Kotoru jest najbliżej. To jedynie 8 km drogi, ok. 10 minut samochodem. Dlatego opłaca się wziąć taxi lub zamówić transfer z lotniska, jeśli na miejscu nie planujemy wynajmować samochodu.
Autobus
Mały dworzec autobusowy znajduje się na obrzeżach Kotoru, ok. 10 min spacerem od murów starego miasta. Dojeżdżają tam autobusy ze wszystkich większych miejscowości w Czarnogórze. Zatrzymują się tam również autobusy międzynarodowe kursujące z Albanii, przez Czarnogórę do Chorwacji, do Macedonii czy Bośni i Hercegowiny.
Łódź
Zatoka Boko Kotor to popularny przystanek dla wielu statków wycieczkowych. Wielu turystów odwiedzających Kotor, przybywa do niego drogą morską, która czynna jest przez cały rok.
Zakwaterowanie
Na spokojne zwiedzanie Kotoru należy przeznaczyć dwa dni. Dlatego wielu turystów decyduje się na krótkie pobyty w tym mieście. Baza noclegowa jest bardzo urozmaicona i dostępna przez cały rok. Na samej starówce dominują apartamenty, małe butikowe hotele oraz hostele. Poza murami miasta można zarezerwować pensjonaty i duże apartamenty.
Kotor – największe atrakcje turystyczne w mieście
Na wstępie warto zauważyć, że na terenie starego miasta ulice nie mają nazw. Warto zatem zaopatrzyć się w mapę, którą za darmo można nabyć w dużym kiosku informacji turystycznej, znajdującym się przed Bramą Morską. Mapy z krótkim opisem najważniejszych atrakcji dostępne są w kilkunastu językach, więc warto spytać na miejscu o konkretny język.
Twierdza św. Jana, mury obronne i bramy miejskie
Miasto Kotor leży na planie o kształcie trójkąta. Na południu granicę miasta wyznacza rzeka Gurdic, na północy rzeka Skurda, a na zachodzie zatoka. Długość linii brzegowej wynosi ponad 670 metrów. Na północnej stronie zatoki stoi zabytkowa latarnia morska o wysokości 7 metrów.
Budowa murów obronnych rozpoczęła się w IX wieku i była kontynuowana przez kolejne stulecia. Zarówno mury obronne jak i bramy dobrze zachowały się do czasów dzisiejszych. Długość murów wynosi 4,5 km, szerokość od 2 do 15 metrów, a wysokość dochodzi w niektórych miejscach nawet do 20 metrów.
Miasto dzieli się na trzy części. Dwie z nich mieszczą się na terenie zabytkowej starówki. Miasto dolne nad zatoką, położone w obrębie murów obronnych oraz miasto górne – tam, gdzie znajduje się twierdza św. Jana. Trzecia część miasta ma współczesne oblicze. To nowoczesna zabudowa z centrum handlowym, mariną jachtową oraz portem morskim.
Twierdza św. Jana
Zwieńczeniem systemu obrony jest twierdza św. Jana, położona na wysokości 260 m n.p.m. Prowadzi do niej 1350 schodów w kształcie serpentyn, wiodących wysoko w góry. Schody prowadzą szlakiem o długości 1200 metrów. Po drodze mija się kościół Gospa od Zdravlja (Matki Bożej Zdrowia), który położony jest na wysokości 110 metrów oraz wieżę Sveti Ivan.
Ze szczytu twierdzy rozpościera się przepiękny widok na całą zatokę oraz na kamienice., których dachy pokryte są czerwoną dachówką.
Twierdzę św. Jana można zwiedzać od pon. do pt., w godzinach 8.00 – 20.00. Bilet wstępu 8 Euro (ok. 40 zł).
Spacer na szczyt i z powrotem zajmuje ok. 1,5 godziny, ale w okresie miesięcy letnich najlepiej przejść tą trasę bardzo wcześnie rano. Południowe położenie drogi sprawia, że przez cały dzień operuje tam bardzo silne słońce i w upale – wejście na górę jest bardzo trudne.
Na trasie znajdują się drogi o różnym stopniu trudności i poziomie ryzyka. Szlak niebieski prowadzi tylko do niższych części muru, ale ta część drogi jest w najlepszym stanie i jest relatywie łatwa do przejścia. Trasa żółta i czerwona są trudne, i zaleca się, aby w wyższe części muru wchodzić z dużą ostrożnością i świadomością ryzyka, które ta droga niesie.
Na szlak prowadzą dwa wejścia, oba znajdują się na terenie Starówki. Poniżej zdjęcia z bramy A (patrz zaznaczenie na mapie), znajdującego się w pobliżu kościoła św. Marii od Rzeki.
Trg od Orużja (Plac Broni)
Zwiedzanie Starówki zazwyczaj zaczyna się od głównego placu – Trg od Orużja, do którego prowadzi Brama Morska. Ten plac do serce Starego Miasta. Brukowane uliczki, wysokie kamienice, drewniane okiennice w kolorze zielni, wieża zegarowa i pełno ogródków, w których można skryć się pod parasolem i zaznać odrobinę cienia. To miejsce, które tętni życiem przez cały rok. Tu zwiedzanie miasta zaczynają wszystkie wycieczki i również tutaj je kończą.
W zasięgu wzroku jest również kilka sklepów z pamiątkami, kantory, banki oraz sklepy z biżuterią. Są tu również ławeczki, wielka ażurowa lampa, wózki z lodami, kolorowe balony i uliczni grajkowie. Generalnie panuje tu duży gwar, a w sezonie letnim, tłumy ludzi próbują przepchnąć się przez bramę w obydwóch kierunkach.
Trg od Orużja to największy plac w mieście. Dawniej był to główny rynek handlowy miasta oraz punkt spotkań mieszkańców. Centralna funkcja placu pozostała do dzisiaj.
Nazwa placu (Plac Broni) pochodzi od budynku arsenału, który znajdował się tutaj już w czasach panowania Republiki Weneckiej. Na placu również składowano i reperowano broń. W XIX wieku arsenał został zamieniony na wielką piekarnię, która pracowała na rzecz armii.
Wieża zegarowa i średniowieczny pręgież
Po przejściu przez Bramę Morską, wchodzi się bezpośrednio na wieżę zegarową, która pochodzi z roku 1602. Wieża zegarowa uznawana jest za symbol miasta.
Tuż przed wieżą znajduje się średniowieczny pręgierz, w kształcie piramidy. Dawniej przywiązywano do niego przestępców i wystawiono na publiczne pośmiewisko, co uznawane było za bardzo surowy wymiar kary.
Pałac Książęcy
Warto zwrócić uwagę na Pałac Książęcy, który jest największym budynkiem na placu. Łatwo go rozpoznać, gdyż od zewnętrznej strony murów – zdobi go balkon, który ma ponad 50 metrów długości. Balkon zbudowany jest na wspornikach, pochodzących z epoki renesansu. W czasach Republiki Weneckiej w pałacu znajdowała się główna siedziba przedstawicieli Wenecjan. W XIX wieku, w jego wnętrzu stworzono koszary.
Dawny teatr
Na placu znajduje się również ciekawy budynek – dawny Teatr Francuski. Sam budynek został wzniesiony w XVIII wieku, ale w czasie okupacji napoleońskiej (w roku 1810), jego wnętrza zostały przekształcone i powstał w nim teatr – jeden z pierwszych w kraju. Na skutek trzęsienia ziemi w roku 1979, budynek uległ zniszczeniu, a po jego odbudowie stał się siedzibą luksusowego hotelu Catarro.
Trg od Braśna (Plac Mąki)
Nazwa placu pochodzi od handlarzy mąki, którzy w dawnych czasach zajęli ten plac. Wokół znajdowały się spichlerze na mąkę oraz targ.
Na tym placu znajdują się bardzo ciekawe pałace.
Pałac Buciów (Palata Buća)
W dawnym Kotorze, każda wpływowa rodzina miała własny pałac, który świadczył o zamożności rodu. Z rodu Buciów wywodził się między innymi Mihailo Buca, jeden z najbogatszych mieszkańców miasta oraz Trifun Buća, który był emisariuszem na dworze papieskim w Awinionie.
Przestronny pałac został wzniesiony w XIV wieku, ale nie przetrwał w oryginalnej formie do obecnych czasów. W XVII wieku, po dużym trzęsieniu ziemi, rodzina Buciów nie miała wystarczających środków finansowych na odbudowanie pałacu, więc z biegiem lat budynek ulegał dalszym zniszczeniom i przebudowom. Z biegiem czasu pałac utracił cenne zdobienia i luksusowy charakter. Dzisiaj na pałac składają się trzy różne budynki, każdy o innej wysokości, o różnych fasadach i różnych stylach architektonicznych, więc trudno uwierzyć, że dawniej był to jeden budynek. Obecnie w pałacu mieści się butikowy hotel.
Pałac Pimów (Palata Pima)
Pałac Pimów znajduje się naprzeciwko pałacu Buciów.
Rodzina Pimów to szlachecka rodzina, z której wywodzili się m.in.: poeci i pisarze (Bernard Pima, Jeronim Pima, Ljudevit Pima). Członkami rodziny Pimów był również doktor prawa oraz wice rektor na Uniwersytecie w Padwie w XVII wieku.
Pałac Pimów powstał w roku 1667 i łączy w sobie kilku stylów architektonicznych. Sam pałac powstał w stylu renesansowym, ale obramowania okien oraz podpory długiego balkonu mają charakter barokowy. Balustrady w kolorze czarnym zostały wykute ze stali, przez lokalnych kowali. Z przodu budynku wysunięty jest arkadowy portyk, z tarasem na górze. Nad wejściem głównym widnieje herb rodu, przytrzymywany przez dwa anioły.
Podczas ostatniego trzęsienia ziemi w roku 1979 pałac uległ poważnym uszkodzeniom, ale został odbudowany zgodnie z oryginalnymi założeniami.
Plac św. Tryfona
Na placu św. Tryfona znajdują się najważniejsze instytucje miejskie Kotoru. Jest tu m.in. Urząd Miasta, siedziba Biskupów, siedziba Regionalnego Instytutu Ochrony Zabytków, Archiwa Miejskie oraz katedra św. Tryfona.
Katedra św. Tryfona
Katedra św. Tryfona to najwspanialszy przykład architektury romańskiej w Czarnogórze. Ma formę trzynawowej bazyliki, zakończonej półkolistą absydą. Kościół powstał w roku 1166, na pozostałościach po romańskiej świątyni z 809 roku.
Część katedry uległa zniszczeniu podczas trzęsienia ziemi w XVII wieku. Wówczas, całkowitej odbudowie musiała zostać oddana jedna ze ścian kościoła oraz dwie dzwonnice. Przebudowa odbywała się w połączeniu stylu gotyckiego i renesansowego. Niestety ze względów finansowych odbudowa jednej z dzwonnic nie została ukończona. Dopiero po ostatnim trzęsieniu ziemi, w którym katedra ponownie ucierpiała, kościół oraz jego dzwonnice zostały odbudowane z zachowaniem oryginalnego wyglądu z XVII wieku.
Katedra jest bardzo surowa wewnątrz, ale znajduje się w niej kilka cennych zabytków. Warto zwrócić uwagę m.in. na pozłacany ołtarz z XIV wieku, romańsko-gotyckie cyborium (naczynie liturgiczne), fragmenty XIV wiecznych fresków czy na chrzcielnicę z IX wieku.
św. Tryfon
Przed wejściem do katedry znajduje się posąg św. Tryfona – patrona miasta Kotor.
Św. Tryfon pochodził z Frygii, w Azji Mniejszej. Jako chrześcijanin, przemierzał kraje, gdzie szerzył wiarę i nawracał pogan na katolicyzm. W III wieku, za panowania cesarza Decjusza, Tryfon został zatrzymany, poddany torturom i ścięty. Do Kotoru jego relikwie trafiły za sprawą jednego z mieszańców miasta. Święty Tryfon został patronem miasta, a coroczne uroczystości na jego cześć odbywają się 3-ciego lutego. Mieszkańcy modlą się do świętego między innymi o ochronę pól i sadów przed szkodnikami.
Pałac Drago
Członkowie rodziny Drago słynęli z działalności w dziedzinie kultury, sztuki oraz życia politycznego i gospodarczego. Wśród nich znajdowali się m.in. książęta, biskupi czy sędziowie. Drago, nawiązywali również ważne międzynarodowe kontakty, m.in. z Dubrownikiem, Księstwem Zeta (Księstwo Czarnogóry), Bośnią czy Dalmacją.
Rezydencja rodziny Drago powstała na przełomie XIV i XV wieku i składała się z dwóch skrzydeł. Jedno skrzydło powstało w stylu gotyckim a drugie w stylu renesansowym. Pałac uległ poważnym uszkodzeniom podczas trzęsień ziemi. Po gruntownej odbudowie na początku lat 80-tych ubiegłego wieku, pałac jest siedzibą biskupów oraz Regionalnego Instytutu Ochrony Zabytków.
Plac Muzealny
Na tym placu, w Pałacu Grgurina znajduje się Muzeum Morskie Czarnogóry. W dawnych czasach, Kotor uznawany był za „wylęgarnię” znakomitych marynarzy i kapitanów, którzy pływali po wszystkich akwenach na świecie. W szczytowym okresie, tutejsza marynarka wojenna liczyła ponad 300 okrętów. Utworzono wówczas jedną z najbardziej znanych flot morskich w Europie, o nazwie Flota Bokotorska (Bokeljska mornarica).
Marynarze z Kotoru zasłynęli między innymi z udziału w ważnych bitwach morskich, walk z piratami i Turkami oraz z wyznaczania nowych szlaków handlowych.
Marynarka Wojenna Boka (Boka Navy)
Boka Navy to tradycyjna, pozarządowa organizacja morska założona w Kotorze w roku 809. Jej pochodzenie jest związane z przybyciem do miasta relikwii św. Tryfona. Składająca się ze społeczności marynarzy pełniących funkcje wojskowe, gospodarcze, edukacyjne i humanitarne, Boka Navy od dwóch stuleci odgrywa rolę upamiętniającą, zachowując i promując morską historię i tradycję. Członkostwo jest dobrowolne i otwarte dla mężczyzn, kobiet i dzieci w każdym wieku.
Organizacja opiera się na poszanowaniu praw człowieka oraz różnorodności religijnej, narodowej i kulturowej. Podczas uroczystych obchodów członkowie organizacji noszą kolorowe, tradycyjne mundury, historyczną broń i wykonują tradycyjny taniec. Obchody te łączone są z uroczystościami na cześć św. Tryfona. Między 13 stycznia a 3 lutego, w mieście odbywa się uroczysta procesja oraz liturgiczne rytuały w katedrze. Uroczystości na zewnątrz rozpoczynają się tradycyjnym tańcem marynarki wojennej Boka, po której następuje uroczysta procesja uliczkami Starego Miasta Kotor, niosąca relikwie św. Tryfona. W przygotowaniach uczestniczy znaczna część mieszkańców miasta. Tysiące widzów biorą udział w procesjach w historycznym centrum i przyglądają się uroczystym wydarzeniom.
Warto dodać, że organizacja Marynarka Wojenna Boka, w roku 2019 została zgłoszona jako kandydat do wpisania na listę UNESCO jako Niematerialne Dziedzictwo Kulturowe Ludzkości, gdzie ostatecznie została wpisana na listę w roku 2021 – UNESCO Boka Navy Kotor.
Muzeum Morskie Czarnogóry
Muzeum mieści się w barokowym pałacu z XVIII wieku. Kolekcja sześciu reliefów z brązu przedstawia najważniejsze wydarzenia i postacie związane z miastem. W muzeum znajduje się również wystawa poświęcona kotorskim marynarzom oraz pomieszczenia poświęcone słynnym rodzinom z Zatoki Kotorskiej. Jest tam również wystawa etnograficzna oraz kolekcja broni.
Więcej o muzeum, godzinach wstępu i biletach można przeczytać na stronie Muzeum Morskie Czarnogóry.
Na tyłach muzeum znajduje się studnia Karampana, będąca kolejnym symbolem miasta. Dawniej było to jedyne źródło czystej wody w mieście. Ta barokowa studnia została wybudowana w XVII wieku.
Plac św. Łukasza
Na Placu św. Łukasza stoją dwie cerkwie, stąd potoczna nazwa placu „Plac Cerkwii”.
Cerkiew św. Łukasza
Cerkiew św. Łukasza znajduje się w centralnej części placu. Wybudowana w roku 1195 w stylu romańsko-bizantyńskim. Jest to bardzo mały budek, jednonawowa świątynia nakryta kopułą i zakończona niewielką, półokrągłą absydą. Mały rozmiar budynku dobrze znosi upływ czasu. Był to jedyny budynek na starówce, który nie miał żadnych uszkodzeń po ostatnim trzęsieniu ziemi.
Do XVII wieki, świątynia służyła katolikom, ale potem przejęli ją prawosławni. Z tego powodu w kościele znajdują się dwa ołtarze – do obrzędów katolickich i do obrzędów prawosławnych.
W kościele zachowały się niewielkie fragmenty fresków pochodzących z XII wieku oraz ikonostas z XVII wieku. Podłoga wyłożona jest płytami nagrobnymi mieszkańców Kotoru, którzy byli tu chowani przed rokiem 1930.
Święty Łukasz jest patronem m.in. lekarzy chirurgów, malarzy, rzeźbiarzy, grafików, historyków, notariuszy oraz złotników.
Cerkiew św. Mikołaja
Cerkiew św. Mikołaja jest dość „młoda”, gdyż powstała na początku XX wieku, w roku 1909. Wybudowana w stylu nawiązującym do stylu bizantyjskiego. Cerkiew została wybudowana w miejscu stojącego tu wcześniej Klasztoru Dominikanów, który pod koniec XVIII wieku został porzucony, a w roku 1896 kompletnie zniszczył go ogień.
Wewnątrz najcenniejszym dziełem jest ikonostas pochodzący z roku 1908. Warto również zwrócić uwagę na srebrne świeczniki oraz ogromne żyrandole.
Św. Mikołaj jest ważnym patronem dla Czarnogórców. Otacza on opieką podróżników, żeglarzy, rozbitków, rybaków i flisaków. Wierni wierzą, że posiada moc poskramiania burz, piorunów, sztormowych wichrów i niebezpiecznych fal morskich.
Cerkiew ciekawie wygląda również od strony murów obronnych.
Klasztor oraz kościół Św. Klary
Ten katolicki kościół został zbudowany między XIV a XVII wiekiem. Położony jest w pobliżu kościoła św. Mikołaja. Kościół i klasztor św. Klary to spokojne miejsce do odwiedzenia. Na szczególną uwagę w kościele zasługuje barokowy ołtarz rzeźbiarza Cabianca. Warto również wyjść na wewnętrzny dziedziniec. Kościół ciekawie wygląda również od strony murów obronnych.
Kotor – miasto trzech bram
W Kotorze, wokół Starego Miasta, znajdują się trzy bramy miejskie, ale Brama Zachodnia (Brama Morska) jest największa. W Bramie Północnej i Bramie Południowej znajdują się potrójne bramy, zbudowane w różnych okresach. Najstarsze z nich – bramy centralne, powstały na przełomie XII i XIII wieku.
Brama Zachodnia miasta (Brama Morska)
Historia budowy Bramy Zachodniej sięga średniowiecza, ale jej główna przebudowa pochodzi z roku 1555 i miała miejsce za czasów panowania Wenecjan. Dawniej linia morska przebiegała znacznie bliżej murów miasta niż w obecnych czasach. Fale często uderzały o wrota bramy, a dojście do niej było możliwe tylko z pokładu łodzi. Stąd jej potoczna nazwa – Brama Morska (Morska Vrata).
Nad wejściem umieszczana jest tablica z datą 21.11.1944, która wskazuje dzień wyzwolenie miasta spod okupacji nazistowskiej. Nad bramą znajduje się również napis: „Tuđe nećemo, svoje ne damo” który oznacza „Obcego nie chcemy, swojego nie oddamy”. Na samej górze widnieje herb, należący do antyfaszystowskiej organizacji NOVJ – Narodowej Armii Wyzwolenia Jugosławii.
Brama Północna miasta
Brama Północna (Brama od Skurde) jest znacznie mniejsza niż Brama Morska. Została wzniesiona jako pamiątka zwycięskiej obrony miasta przed atakami wojsk tureckich, w roku 1539.
W celu ochrony, mury miasta od strony rzeki Skurde zostały umocnione Cytadelą oraz bastionem Bembo, pochodzącym z 1540 roku. Obecnie na terenie bastionu znajduje się letnia scena teatralna.
Cytadela
Cytadela pochodzi z XIII wieku, była jednak wielokrotnie przebudowywana. Jej ostateczny charakter architektoniczny pochodzi z XIX wieku. Obecnie mieści się tu restauracja oraz dyskoteka.
Cytadelę warto odwiedzić bez okazji, gdyż można tu przyjemnie odpocząć. Rozpościera się stąd widok nie tylko na mury miejskie, dawny teatr czy Pałac Książęcy, ale również na port.
Kościół św. Marii od Rzeki
Tuż za bramą miasta stoi kościół św. Marii od Rzeki, którego patronką jest Ozana Kotorska. Kościół powstał w roku 1221, ale przez kolejne stulecia był wielokrotnie przebudowywany i rozbudowywany. W kościele zachowały się nieliczne fragmenty fresków pochodzących z XIV wieku. Wewnątrz niewątpliwie warto zwrócić uwagę na XIV-wieczny krucyfiks, dwa barokowe ołtarze pokryte kolorowym marmurem oraz kilkanaście obrazów pochodzących z czasów Republiki Weneckiej.
Na szczególną uwagę zasługują wejściowe drzwi, wykute z brązu. Pokryte są one płaskorzeźbami przedstawiającymi sceny z życia Ozany Kotorskiej (Błogosławiona Katarzyna z Czarnogóry) – serbskiej błogosławionej kościoła katolickiego.
Brama Południowa miasta
Brama Gurdyjska (Vrata od Gurdića) znajduje się w południowej części Starego Miasta. Jej nazwa pochodzi od małej rzeki przepływającej w pobliżu. To właśnie od Bramy Południowej zaczyna się droga w kierunku Budvy i Centinje. Znajduje się ona również u podnóża stromej wschodniej ściany, która prowadzi do fortu Giovanni oraz do bastionu. Dojście do bramy jest przez malutki zwodzony most, za którym znajduje się bardzo wąskie przejście. Można sobie wyobrazić, że dawniej wtargnięcie do miasta siłą było bardzo trudne, żeby nie powiedzieć, że niemal niemożliwe.
Brama Południowa, to pierwsza brama i początek zwiedzania Starówki, dla tych którzy do miasta przyjeżdżają autobusem. Dworzec autobusy znajduje się w odległości ok. 300 metrów. Warto również zwrócić uwagę, że wejście na Starówkę od tej strony jest mniej zatłoczone, co w szczycie sezonu może być ciekawym wyborem.
W pobliżu bramy znajdują się wąskie strome schody, którymi można wejść na mury miejskie. Stąd rozpościera się ciekawy widok na przystań.
Kotor co jeszcze warto zobaczyć?
Zatoka Kotorska
Zatoka Kotorska (Boka Kotorska) znajduje się w południowej części Morza Adriatyckiego w Czarnogórze. Słowo „Boka” pochodzi z języka włoskiego (bocca) i oznacza usta. Taki właśnie kształt zatoki widzieli w średniowieczu odwiedzający te regiony Wenecjanie.
Nad zatoką leżą m.in. średniowieczne miasta Kotor oraz Perast, a także Risan – miasto pamiętające jeszcze czasy antyczne. Nad zatoką znajdują się kurorty takie jak Tivat czy Herceg Novi. W roku 1979, cały krajobraz Zatoki Kotorskiej przypominający fiordy północy, został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO.
Dzięki swemu ukształtowaniu geograficznemu, położonym na wybrzeżu miastom oraz licznym zabytkom, zatoka jest najważniejszym regionem turystycznym Czarnogóry.
Dużym atutem Kotoru, jest jego położenie na krańcu Zatoki Kotorskiej. Oznacza to, że dopływają tu wszystkie możliwe jednostki pływające. Port w Kotorze jest czynny przez cały rok, przez 24 godziny, 7 dni w roku i przede wszystkim cumują tu duże statki wycieczkowe. Przystań znajduje się zaledwie 100 metrów od murów Starego Miasta.
W pobliżu portu znajdują się wysokiej klasy restauracje i bary. Pojemność portu to 80 miejsc do cumowania dla jachtów od 8 do 300 m długości. Często w porcie cumują wielkie, kilkupiętrowe statki wycieczkowe, których rozmiar jest atrakcją samą w sobie.
Na miejscu znajduje się Nautica Yacht Club, który świadczy usługi dla właścicieli prywatnych jachtów. Jest tu również komisariat policji wodnej oraz mała plaża.
Drabina Kotoru
Jeszcze w ostatnim stuleciu, jedyna droga lądowa wiodąca z Cedynii do Kotoru biegła przez strome szczyty gór. Droga pochodzi z roku 1822 i zbudowali ją Austriacy. Była to najkrótsza droga prowadząca na przełęcz Krstac, położoną na wysokości 940 m n.p.m., skąd dalej droga prowadziła do Cedyni. W celu dostania się do przełęczy z Kotoru, trzeba było pokonać 70 zakrętów pod kątem 180 stopni oraz różnicę wysokości wynoszącą 900 metrów.
Obecnie trasa ta jest popularna jedynie wśród tych turystów, których kusi obietnica oszałamiających widoków. Cały szlak ma 6,4 km długości i ma dobre oznaczenia przygotowane dla turystów. Trasa rozpoczyna się w pobliżu Bramy Południowej miasta (jest tam znak drogowy wskazujący kierunek). Ze względu na dużą różnicę wysokości pokonanie tej drogi może zająć nawet 3 godziny w jedną stronę.
Kotor – perła Czarnogóry
Kotor to miasto, do którego chętnie się wraca. Jest tam doskonałe połączenie piękna przyrodniczego, kulturowego i historycznego. Na tym niewielkim terenie jest niezwykłe nagromadzenie zabytkowych budynków, kościołów, pałaców i kamienic pokrytych czerwoną dachówką. Po brukowanych, krętych uliczkach starówki szwendają się koty. Szerokie place, wąskie uliczki, małe ogródki restauracyjne, ukryte na małych placykach kawiarenki oraz duża różnorodność oferty kulinarnej sprawiają, że panuje tu miła atmosfera.
Mówi się, że panuje tu bajkowa sceneria a miasto jest turystyczną mekką i perłą Czarnogóry. Niewątpliwie jest to miejsce, które warto odwiedzić i samemu sprawdzić na czym polega jego urok.
Czarnogóra – pozostałe moje wpisy
Na zakończenie mojego wpisu, zapraszam również do zapoznania się z pozostałymi postami na temat Czarnogóry.